Η απομάκρυνση ίου παιδιού από την οικογένεια του για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, σαν λύση σε περιπτώσεις “δυσλειτουργίας” ή “διάλυσης”, εφησυχάζει προσωρινά τη φυσική του οικογένεια, τον κοινωνικό λειτουργό που το παραπέμπει και τα ιδρύματα που επιβεβαιώνουν για μια ακόμη φορά την ανάγκη ύπαρξής τους.
Αν και από τη δεκαετία ακόμη του 70 έγιναν σημαντικές προσπάθειες για τη στήριξη της οικογένειας που βρίσκεται σε “κρίση” και στη μελέτη της φροντίδας των παιδιών που αναγκάζονται να ζουν μακριά από τις οικογένειές τους, εντούτοις οι μηχανισμοί αντιμετώπισής τους παραπέμπουν σε μια προστασία χωρίς τόλμη και ευρηματικότητα και χωρίς πολλές φορές νομική πλαισίωση, χωρίς ρεαλισμό και συνέπεια.

Είναι επιτακτική περισσότερο παρά ποτέ σήμερα η ανάγκη να υποστηριχθεί η οικογένεια σε βάση πολυεπίπεδη από κοινωνικούς λειτουργούς με άρτια εκπαίδευση σε θέσεις επιτελικές για τη διαμόρφωση κοινωνικής πολιτικής και ιδιαίτερα από μια προοδευτική ιδεολογία με σεβασμό της Σύμβασης για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
Από τη δεκαετία επίσης του ’60 αρκετές ευρωπαϊκές χώρες καθορίζουν νέες πολιτικές στον τομέα της ψυχικής υγείας που βασίζονται στην ανάπτυξη υπηρεσιών μέσα στην κοινότητα, στην πρωτογενή πρόληψη της ψυχικής νόσου, στην αποϊδρυματοποίηση των ψυχιατρικών ασθενών, στην ανάπτυξη προγραμμάτων αποκατάστασης και στην προάσπιση των δικαιωμάτων των ασθενών.

Οι εμπειρίες και από την εφαρμογή προγραμμάτων αποϊδρυματοποίησης και στη χώρα μας απέδειξαν μεταξύ των άλλων ότι είναι απαραίτητη η δημιουργία ενός συνόλου ενδιάμεσων δομών που θα είναι σε θέση να εγγυηθούν μια αποτελεσματική αποκατάσταση των ψυχιατρικών ασθενών.

Τα αποτελέσματα επίσης έδειξαν ότι και η οικογένεια μπορεί να λειτουργήσει υποστηρικτικά προς αυτά τα προγράμματα αν υπάρξουν υπηρεσίες που θα την εκπαιδεύσουν στον χειρισμό του αρρώστου και θα την ενισχύσουν αναγνωρίζοντας τις ανάγκες και τις δυσκολίες που η ίδια μπορεί να έχει.
Πιστεύουμε ότι η συμβολή των κοινωνικών λειτουργών μπορεί να είναι πολύ ουσιαστική στην αλλαγή εδραιωμένων συστημάτων και δομών και στη διατύπωση νέων στόχων ευθύνης, αρκεί να διεκδικήσουν νέους ρόλους και να απομακρυνθούν από τον γραφειοκρατικό και διεκπεραιωπκό τους ρόλο.