Αγαπητοί αναγνώστες,
Το δεύτερο τεύχος της Κοινωνικής Εργασίας αυτής της χρονιάς είναι αφιερωμένο στους μετανάστες, θέμα που τα τελευταία είκοσι χρόνια απασχολεί σοβαρά την Ευρωπαϊκή Ένωση και ιδιαίτερα τη χώρα μας. Τα κείμενα αναφέρονται σε προγράμματα που αποσκοπούν στην ένταξη των μεταναστών και προσφυγών στις χώρες υποδοχής και σε εμπειρίες από το χειρισμό σχετικών περιπτώσεων.
Ο λέκτορας Κοινωνικής Εργασίας Στέφανος Σπανέας, στο άρθρο του, παρουσιάζει αναλυτικά τα στάδια μετασχηματισμού της λειτουργίας του Κέντρου Υποδοχής και Φιλοξενίας Αιτούντων Άσυλο στην Κύπρο σε μια σύγχρονη οργανωσιακή δομή που θα ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες ανάγκες των φιλοξενούμενων για ομαλή διαβίωση, ψυχοκοινωνική στήριξη, ψυχαγωγία, επικοινωνία και νομική συμβουλή για θέματα ένταξης. Ειδικότερα, ο συγγραφέας παραθέτει ένα μοντέλο παρέμβασης που οδηγεί στην επίτευξη της συμμετοχής των φιλοξενούμενων στη διαχείριση του Κέντρου.

Το πιλοτικό πρόγραμμα παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών προσαρμοσμένων στις ιδιαίτερες ανάγκες ανήλικων, ασυνόδευτων αλλοδαπών που άρχισε να εφαρμόζεται από το τέλος του 2005 στο κρατίδιο της Βαυαρίας, στη Γερμανία, αναλύει στο άρθρο του ο καθηγητής Στέφανος Κόφφας. Το πρόγραμμα παρέχει υποστηρικτικές και συμβουλευτικές υπηρεσίες στις διαδικασίες υποδοχής, διαμονής, φροντίδας και νομικής εκπροσώπησης στις ενέργειες για απόκτηση άσυλου. Πρόκειται για ένα καλά οργανωμένο σύστημα που προβλέπει την κατάταξη ανηλίκων σε τέσσερις βαθμίδες μετά από εκτίμηση των ατομικών αναγκών τους και παρέχει ασφαλές προστατευμένο περιβάλλον. Αυτή η κατάταξη όμως, όπως εφαρμόζεται, στερείτο πρόγραμμα από την αναγκαία σε αυτές τις περιπτώσεις ευελιξία και δημιουργεί αδυναμίες τις οποίες επισημαίνει ο συγγραφέας.

Η κοινωνική λειτουργός Φωτεινή Ζαχαριάδη και συνεργάτες κοινωνικοί λειτουργοί και ψυχίατροι της Β' Ψυχιατρικής Κλινικής του Πανεπιστημιακού Γ ενικού Νοσοκομείου «Αττικόν» καταγράφουν μελέτη 28 ασθενών μεταναστών που νοσηλεύτηκαν τη διετία 2008-2010 και οι οποίοι παραπέμφθηκαν στην Κοινωνική Υπηρεσία για ποικίλα κοινωνικά και νομικά θέματα, που σχετίζονταν με συνθήκες διαβίωσης και το καθεστώς παραμονής τους στην Ελλάδα. Στην πλειονότητα των ασθενών εφαρμόστηκε η ολιστική-διαμεθοδική Κοινωνική Εργασία. Οι συγγραφείς παραθέτουν δημογραφικά στοιχεία για τους ασθενείς, στοιχεία για την ψυχιατρική διάγνωση και το είδος της κοινωνικής παρέμβασης και καταλήγουν με προτάσεις για την κατά το δυνατόν ομαλή ενσωμάτωση των αλλοδαπών ψυχικά ασθενών.

Ως γνωστόν, ιδιαίτερα σημαντική είναι και η προσφορά του Ελληνικού Ερυθρού Σταυρού στον τομέα των υπηρεσιών προς τους πρόσφυγες με τη λειτουργία του Πολυδύναμου Κέντρου Κοινωνικής Στήριξης και Ενσωμάτωσης Προσφυγών. Στα πλαίσια του Κέντρου λειτουργεί Τηλεφωνική Γραμμή η οποία ανταποκρίνεται άμεσα σε πάσης φύσεως αιτήματα προσφυγών και αιτούντων άσυλο, στις περισσότερες περιπτώσεις στη μητρική τους γλώσσα, γεγονός που διασφαλίζει την ακριβή και ορθή πληροφόρηση. Τους σκοπούς και τη λειτουργία της Τηλεφωνικής Γραμμής παρουσιάζει στο άρθρο του ο υπάλληλος του Ε.Ε.Σ. Φαϊζ Αμπουμπάκερ, τονίζοντας τη σημασία της αμφίπλευρης πληροφόρησης και της διαμεσολάβηση ως ένα βήμα στην ομαλή ένταξη των προσφύγων στην κοινωνία υποδοχής.
Η Συντακτική Επιτροπή