Αγαπητοί αναγνώστες,
Το πρόβλημα των προσφυγών, μεταναστών και γενικά ατόμων μετακινούμενων από χώρες του τρίτου κόσμου προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, απασχολεί σοβαρά τα τελευταία είκοσι χρόνια τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, αλλά και τα κράτη-μέλη της Ε.Ε., ιδιαίτερα εκείνα που δέχονται μεγάλη ροή μεταναστών, μεταξύ των οποίων είναι και η Ελλάδα.
Σε προηγούμενο τεύχος του περιοδικού είχαμε δημοσιεύσει ευρωπαϊκή έρευνα σχετικά με τις δυσχέρειες πρόσβασης μεταναστών στην ιατρική περίθαλψη (Γιατροί του Κόσμου: τεύχος 90, 2008, σελ. 36-57). Στο τεύχος αυτό, μέσα από μία κριτική ανάλυση, η καθηγήτρια κοινωνικής εργασίας Μαρία Πενταράκη και ο εγκληματολόγος Μαρίνος Σκανδάμης παρουσιάζουν την ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου για πρόσφυγες και πώς αυτή εξελίχθηκε στην εφαρμογή της με τις διάφορες συμβάσεις και άλλα νομικά εργαλεία, ώστε σήμερα να αποσκοπεί περισσότερο στη διαφύλαξη των ευρωπαϊκών συνόρων παρά στην προστασία των προσφύγων.

Οι συγγραφείς αναφέρονται επίσης στο σχετικό καθεστώς που υπάρχει στη χώρα μας, καθώς και στο ρόλο του κοινωνικού λειτουργού που οφείλει να υπερασπίζεται τα δικαιώματα των προσφύγων.

Τα δύο επόμενα άρθρα αφορούν άτομα με ειδικές ανάγκες:

Ο κλινικός ψυχολόγος Ιωάννης Παξινός και οι κοινωνικοί λειτουργοί Φωτεινή Δρακουλινάκου και Μιχάλης Μιχαήλ μελέτησαν τις αντιλήψεις για την ποιότητα της ζωής τους 98 πρώην ψυχικά πασχόντων κατά τη διάρκεια αναζήτησης εργασίας μέσω του ΟΑΕΔ. Οι κατά κανόνα θετικές απόψεις και συναισθήματα των ατόμων για τις συνθήκες ζωής τους στην κοινότητα είναι ενθαρρυντικό στοιχείο για την εντατικοποίηση των προσπαθειών των αρμόδιων φορέων για την αποιδρυματοποίηση, κοινωνική ένταξη και επαγγελματική αποκατάσταση των ψυχικά πασχόντων.

Το θέμα της παραμέλησης και κακοποίησης παιδιών και εφήβων με αναπηρίες που διαβιούν σε ιδρύματα στην Ελλάδα εξετάζουν στο άρθρο τους οι κοινωνικοί λειτουργοί Χάρης Ασημάπουλος, Μαρία Μαργαριτίδου, Αθανασία Μαυρομάτη, Μαρία-Ευαγγελία Παρασχάκη και Ιωάννα Ψαρά. Έχοντας παρακολουθήσει την καθημερινή ζωή των παιδιών αυτών, παρουσιάζουν συγκεκριμένες περιπτώσεις και αναλύουν τους αιτιολογικούς παράγοντες - υποδομών, πόρων, προσωπικού και γενικότερης νοοτροπίας- που τα ιδρύματα αυτά παράγουν εξουθένωση και χρονιότητα για τους περιθαλπόμενους. Οι συγγραφείς προτείνουν βραχυπρόθεσμα την αποιδρυματοποίηση και ένταξη στην κοινότητα των παιδιών και εφήβων με αναπηρίες, ενώ άμεσα επιβάλλεται η ριζική βελτίωση της λειτουργίας των υπαρχόντων ιδρυμάτων και της παρεχόμενης φροντίδας σ’ αυτά.

Το τεύχος κλείνει με τρία ενδιαφέροντα συνέδρια που θα πραγματοποιηθούν το προσεχές φθινόπωρο.
Η Συντακτική Επιτροπή